نکوداشت سرمایه‌های انسانی

شهیدان را عنوان انسان‌های وارسته‌ و مهذب و باخدایی می‌شناسیم که جان خود را در راه آرمان‌های والا فدا کرده‌اند. اما شاید بسیاری از ما به شهدا به عنوان افرادی که می‌توان در زندگی روزمره و کار از آنان الگو گرفت یا از روش‌های مدیریتی آنان پیروی نمود، نمی‌نگریم. در این بخش در تلاشیم به صورت هفتگی جلوه‌هایی از زندگی شهدا را از منظر مدیریتی به نظاره بنشینیم با این امید که بتوانیم با به کار بستن این روش‌ها، موفقیتی همراه با معنویت را در کارهایمان شاهد باشیم.


راوی: مسیح مدرسی و کمال میرمجربیان

از جمله ویژگیهای مدیریت و فرماندهی عباس این بود که او پیوسته مراقب افراد و اطرافیان خود بود. تلاش می کرد تا از وضع آنان باخبر باشد و چنانچه مشکلی داشتند با تمام توان می کوشید تا مشکل آنان را برطرف کند. روزی با شهید بابایی نزد یکی از باغبانان پایگاه که همه او را «بابا حسن» صدا می‌کردند، رفتیم. بابا حسن در کنار یکی از کرتها نشسته و مشغول جابه‌جا کردن خاکها بود. از دور که ما را دید خواست تا از جا برخیزد که عباس بالای سر او رسیده بود. دستش را روی شانه‌اش گذاشت و گفت: ـسلام بابا حسن! خسته نباشی. آنگاه کنار او، بر روی زمین نشست و از حال او پرسید. بابا حسن آهی کشید و گفت: ـ شرمنده ام آقا. مثل سابق توان کار ندارم. حالم خوش نیست. عباس در حالی که دست بابا حسن را گرفته بود و پینه ها آن را نوازش می کرد، روی به او کرد و آرام گفت: ـ امیدت به خدا باشد. خیلی نگران نباشید. ولی پیرمرد همچنان از بد روزگار گلایه می کرد. می گفت که نگران جهیزیّه دخترش هست. بابا حسن، نفس زنان گفت: ـ مریضی امانم را بریده. دستانم طاقت ندارند. پاهایم توان فرو کردن پیل را در زمین ندارند. عباس محو چهره پیرمرد بود و دردِ گفته های بابا حسن را می شد در چشمان عباس دید. در همین حال ناگهان بابا حسن از درد به خود پیچید و روی زمین دراز کشید و عباس مرا به کمک خواست. بابا حسن را داخل ماشین گذاشتیم و او را به بیمارستان رساندیم.

شهید بابایی

 پس از معاینه، بنابر تشخیص پزشک، او در بیمارستان بستری شد. عباس سفارشهای لازم را به مسئولین بیمارستان کرد و ما آمدیم. چند ساعتی بود که از بیمارستان برگشته بودیم، عباس از من خواست تا پیوسته با بیمارستان در تماس باشم و حال او را جویا شوم. از زمان بستری شدن بابا حسن چند روزی می گذشت تا سرانجام پزشکان تشخیص دادند باید او تحت عمل جراحی قرار بگیرد. با تلاش عباس جراحی روی او انجام شد. نتیجه آزمایشها نشان می داد که او مبتلا به سرطان معده است. از آن پس، من به دلیل مشکلات کاری همراه عباس نبودم. بعدها که از آقای کمال میرمجرّبیان، محافظ عباس، پرسیدم او گفت: «فردای آن روز شهید بابایی از یک پرواز برون مرزی برگشته بود.» به او گفتم؛ ـ از خانه تلفن زدند و با شما کار مهمی داشتند. سپس همراه شهید بابایی به منزل رفتیم. خانم ایشان از او تقاضای پول کرد. او گفت: ـ فعلاً ندارم. همسر شهید بابایی گفت: ـ تو که تازه حقوق گرفته ای. نمی دانم خرج و مخارجت چیست که همیشه بی پولی. عباس چیزی نگفت. همسر عباس روی به من کرد و گفت: ـ می بینید؟ هر وقت از او تقاضای پول می کنیم ندارد. عباس گفت:حالا ناراحت نباش خانم! خدا بزرگ است. فعلاً کار مهمی دارم. سپس خداحافظی کردند و رفتیم تا سوار ماشین شویم. عباس گفت: ـ به بیمارستان فیض می رویم. از محوطه پایگاه که خارج شدیم، کتابچه ای را از جیبش بیرون آورد و شروع کرد به خواندن دعا. در این فکر بودم که چند روز پیش فیش حقوقی عباس را دیده بودم. در جدول دریافتی مبلغ بیست و پنج هزار تومان نوشته بود؛ ـ و این در آن زمان مبلغ قابل توجهی بود. ولی چرا وقتی همسر ایشان از او تقاضای پول کرد او گفت ندارد؟! در طول راه چند بار خواستم این موضوع را از او بپرسم؛ اما احساس کردم شاید نوعی دخالت در زندگی خانوادگی است؛ به همین خاطر چیزی نگفتم. مقابل بیمارستان که رسیدیم، عباس سراسیمه وارد بیمارستان شد. بابا حسن با دیدن شهید بابایی و من، لبخندی زد و سلام کرد. او پیشانی پیرمرد را بوسید و گفت: ـ از بابت همسر و فرزندانت نگران نباش. چند دقیقه بعد پزشک بر بالای سر بابا حسن آمد و پس از معاینه او، دکتر به شهید بابایی گفت: وضع این بیمار خیلی وخیم است و احتمالاً بیش از چند روز زنده نمی ماند. بهتر است او را به منزل، در کنار فرزندانش ببرید. شهید بابایی پس از گفت و گو با دکتر کنار تخت آمد، دستی به پیشانی بابا حسن کشید و بی آنکه او متوجه شود، پنهانی یک بسته اسکناس در آورد و زیر بالش او گذاشت. من دیدم؛ ولی وانمود نکردم. با دیدن این صحنه دریافتم که او چرا به همسرش گفت پول ندارد. دقایقی بعد خداحافظی کردیم و آمدیم. چند روزی از این ماجرا گذشت. پیرمرد را به منزلش که در ده «چادگان» بود برده بودند و چند روز بعد هم او در گذشته بود. با شنیدن خبر درگذشت او شهید بابایی، به همراه چند تن از دوستانش و من به ده چادگان در 120 کیلومتری اصفهان رفتیم. همسایگان بابا حسن به استقبال ما آمدند. خانواده بابا حسن در حالی که از شوق اشک می ریختند مباهات کنان به اهالی روستا می گفتند: «فرمانده پایگاه اصفهان به دیدن ما آمده.» به خانه بابا حسن رفتیم، عباس همسر و فرزندان آن مرحوم را دلداری داد و پس از چند ساعتی که آنجا بودیم به اصفهان برگشتیم. چند روز بعد، شهید بابایی مقداری اثاثیه و لوازم تهیه کرد و مرا مأمور نمود تا آنها را به منزل پیرمرد ببرم. من همراه راننده وانت به ده چادگان رفتیم. همسر و فرزندان بابا حسن که ما را دیدند خوشحال و شادی کنان به نزدیک ماشین آمدند. اثاث ها را که پیاده می کردیم؛ شنیدم که همسر مرحوم بابا حسن، گریه کنان می گفت: «خدایا! تو را شکر، من نمی دانم این بابایی فرشته است یا »

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ دی ۹۴ ، ۱۳:۳۶
امین تجملیان
بسم الله
اگر ایجاد دلبستگی در کارکنان یک سازمان، وظیفه‌ای مهم بر دوش مدیران آن سازمان باشد؛ به طریق اولی ایجاد دلبستگی در مردم یک کشور نیز از مهمترین وظایف ره‌بر و مسئولان یک کشور است. ره‌بر ایران، بارها نشان داده است که برای تکریم و نکوداشت مردم کشورش اهمیت بالایی قائل است. برای مثال در صحبت‌هایش با مردم، دائما لبخند بر لب دارد، به مناسبت‌های مختلف سعی می‌کند که در جمع آن‌ها حضور داشته باشد،‌ به خانه‌شان برود و پای صحبت‌ها و درد دلشان بنشیند، از خود با لفظ «حقیر» نام ببرد و ... .
جدیدترین نمود‌ِ این رفتار را می‌توان در دیدار ره‌بر از شرکت مپنا ملاحظه کرد. جایی که ره‌بر پس از اینکه از طریق تلفن، دستورِ راه‌اندازی نیروگاه نجف را اشرف که توسط پرسنل مپنا ساخته شده است صادر می‌کند؛ چند لحظه‌ای می‌ایستد و به مدیرعامل مپنا می‌گوید که به کارکنانش در عراق پیام ر‌ه‌بر را این‌گونه ابلاغ کند:

«بهشون بگید چهره‌ی شما را دیدیم؛ از خوشحالی شما و موفقیت شما ما هم خوشحالیم»

توضیح اینکه: مهندسان مستقر در عراق، چهره ره‌بر را نمی‌بینند بلکه تنها از طریق تلفن با او ارتباط دارند. اما ره‌بر تصویر آن‌ها را هم ‌می‌بیند و سعی می‌کند با ذکر این جمله «که چهره‌ی شما را دیدیم» به آن‌ها این پیام را منتقل کند که برای آن‌ها ارزش قائل است، و با این جمله که «از خوشحالی شما و موفقیت شما ما هم خوشحالیم» به آن‌ها بفهماند که مهم‌تر از کاری که انجام داده‌اند، «آن‌ها» و «خوشحالی‌شان» است که اهمیت دارد.
این جلوه‌ای از نکوداشت است: ره‌بر به خوبی با رعایت عامل «واقف بودن به تلاش‌ها و قدردانی» و «کامل کردن بازخوردها»، در مردمش ایجاد دلبستگی می‌کند.
فیلم:

۳ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۳ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۹:۵۸
امین تجملیان

بسم الله

چگونه می‌توان کارکنانی دلبسته به سازمان داشت؟ این سوالی است که سالیانی‌ست در ذهن مدیران سازمان‌ها و صاحبنظران و کارشناسان منابع انسانی به وجود آمده و هر کسی نسخه‌ای برای آن می‌نویسد:

- بعضی از اساس منکر لزوم دلبستگی کارکنان به سازمان هستند: همین‌ مقدار کارمند کارهایی که از او خواسته شده و برعهده‌اش قرار گرفته را انجام دهد، کافی است. او کار می‌کند و سازمان خدمات او را با پول جبران می‌کند. دیگر نیازی به دلبستگی کارمند به سازمان یا بالعکس وجود ندارد. این داستان‌ها مال کتابهاست و کتابهای داستان، مال بچه‌ها!»

-بعضی معتقدند که کارمندان باید از سازمان رضایت داشته باشند؛ از دید آن‌ها رضایت شغلی موجب افزایش بهره‌وری در کارها می‌شود: «این یک معامله دو طرفه است: سازمان باید به رضایت کارمندانش توجه داشته باشد و تلاش کند آن‌ها را راضی نگه‌ دارد چرا که کارمند راضی، کارمندی بهتر و بهره‌ورتر است و کارمند بهتر به معنای سازمانی بهتر و مولدتر است»

- بعضی دیگر اما نظری متفاوت دارند: «تنها و تنها از رهگذر داشتنِ کارمندانی دلبسته و دلداده به سازمان است که می‌توان امید به ارتقای جایگاه سازمان و دستیابی به اهداف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن داشت. سازمانی که فاقد کارمندان دلبسته باشد، به معنای واقعی کلمه یک سازمان نیست؛ بلکه محلی است برای امرار معاش و گذران عمر کارمندان و مدیرانش!» 

یکی از افرادی که به طبقه‌ی سوم تعلق دارد پاول مارسیانو است که کتابی تحت عنوان:

«Carrots and Sticks Don’t Work (Build a Culture of Employee  Engagement with the Principles of RESPECT» (دانلود +)

نگاشته است.

Carrots and Sticks Don’t Work


کتابی جمع و جور و کاربردی که خوشبختانه به زبان زیبای فارسی هم -به خوبی- ترجمه شده است (خرید +). او در این کتاب معتقد است که اگر مدیران سازمان به ۷ عامل:

-Recognition (واقف بودن به تلاش‌ها و قدردانی)

-Empowerment (توانمندسازی)

-Supportive feedback (کامل کردن بازخوردهای حمایتی)

-Partnering (شراکت)

-Expectation (نشان دادن انتظارات)

-Consideration (درک کارکنان)

-Trust (اعتماد)

پایبند باشند، می‌توانند کارکنانشان را به سازمان دلبسته کنند. از سرکلمه‌ی این ۷ عامل، کلمه‌ی Respect حاصل شده و به بیان دیگر نویسنده معتقد است که اگر مدیران به کارکنانشان با تمام وجود احترام بگذارند، دلبستگی کارکنان به سازمان را تقویت کرده‌اند. خوشبختانه مترجمان کتاب نیز با سلیقه و تیزهوشی و باریک‌بینی، معادل «نکوداشت» را با استفاده از سرکلمه‌های ترجمه‌ی این ۷ عامل، برای Respect انتخاب کرده‌اند.

با این تفاسیر به نظر می‌رسد بتوان مهمترین وظیفه و کارکرد بخش «منابع انسانی» در سازمان‌ها را ایجاد فرهنگ «نکوداشت» در سازمان دانست. نام این وبلاگ هم به همین خاطر «نکوداشت سرمایه‌های انسانی» انتخاب شده است!

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۳ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۹:۲۷
امین تجملیان

بسم الله

سلام

بی‌شک مهمترین سرمایه یک سازمان برای کسب مزیت رقابتی پایدار، سرمایه انسانی آن است. در هزاره سوم که به نام «عصر اطلاعات» خوانده می‌شود، دانش موجود در سازمان‌، کلید سازمان برای گشودن درهای موفقیت است و پرواضح است که دانش یک سازمان در ذهن دانش‌وران آن سازمان وجود دارد. دانش‌ورانی که اگر بخواهند می‌توانند سازمان را به اوچ قدرت و ثروت و موفقیت برسانند و از سوی دیگر با بی‌تفاوتی و اهمال‌کاری می‌توانند موجبات شکست و خمودی سازمان را فراهم آورند.

راز علاقه من به رشته منابع انسانی،‌ همین مسأله است: مهمترین مساله در نحوه زندگی یک سازمان -بلکه یک جامعه- ارزش آن را دارد که وقت و انرژی برایش گذاشته شود و دغدغه اصلی یک پژوهشگر باشد.

HR

در این وبلاگ خواهم کوشید تا به فضل خدا آنچه در زمینه این رشته آموخته‌ام را با شما به اشتراک بگذارم و امیدوارم با همراهی خبرگان و علاقمندان این حوزه، اینجا مجالی باشد برای ارتقای سطح مدیریت منابع انسانی در سازمان‌های ایرانی، انشالله.

۳ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ مهر ۹۲ ، ۱۷:۱۷
امین تجملیان